Quá trình phát triển của văn học Việt Nam từ năm 1945 đến hết thế kỉ XX. Và Những quan điểm cơ bản của văn học Việt Nam từ năm 1945 đến năm 1975

1. Quá trình phát triển.....(cần đọc thêm bài 1 ở sách giáo khoa)
A.Chặng đường từ 1945-1954:
_Hoàn cảnh xã hội:
+ Cách mạng tháng Tám thành công, đất nước bước vào kỉ nguyên mới-> tạo nên nền văn học dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản với sự thống nhất cao.
+ Cuộc kháng chiến chống Pháp 9 năm gian khổ
_Chủ đề bao trùm lên văn học:
+ Ca ngợi Tổ quốc, ca ngợi thành quả của CM Việt Nam, thể hiện nền tự hào của dân tộc.
+ Văn học tập trung phản ánh một cách chân thực sinh động của con người và cuộc sống kháng chiến.
_Thể loại:
+ Văn xuôi: Truyện ngắn và kí phát triển mạnh mẽ. Từ năm 1950 bắt đầu xuất hiện truyện dài.
+ Thơ ca: Thơ ca của những năm kháng chiến đã được nhiều thành tựu xuất sắc. Nhân vật được phản ánh đề cập là quần chúng nhân dân. Phong trào thơ quần chúng.
+ Kịch: Đây là thể loại mới nhưng có những đóng góp, thành công nhất đinh.
=> Giai đoạn văn học này gắn bó sâu sắc với CM và kháng chiến; hướng tới đại chúng; phản ánh sức mạnh của quần chúng nhân dân; thể hiện niềm tự hào dân tộc và niềm tin vào tương lai tất thắng của cuộc kháng chiến.
B. Chặng đường từ năm 1955-1964:
_ Hoàn cảnh xã hội:
+ Ở miền Bắc đang xây dựng hình thành chủ nghĩa xã hội.
+ Ở miền Nam đang đấu tranh thống nhất đất nước.
_ Chủ đề văn học:
+ Tập trung phản ánh và ca ngợi hình ảnh cuộc sống mới, con người mới ở miền BẮc.
+ Hướng về đồng bào miền Nam.
=> Thể hiện hình ảnh người lao động. Ngợi ca những thay đổi của đất nước và con người trong xây dựng CNXH. Tình cảm sâu nặng với miền Nam trong nỗi đau chia cắt.
_ Thể loại:
+ Văn xuôi: Ở giai đoạn này văn xuôi phát triển mạnh mẽ hơn thể hiện ở đề tài đã được mở rộng, thể loại tiếp tục ổn định và phát triển, kết cấu đầy đủ hơn, hoàn thiện hơn.
+ Thơ: Phát triển mạnh mẽ. Tập trung ca ngợi về cuộc sống mới, con người mới. Nhiều tập thơ ra đời.
=> Văn học giai đoạn này đạt được nhiều thành tựu, đặc biệt ở thể loại thơ ca với cảm hứng lãng mạn, tràn đầy niềm vui và niềm lạc quan, tin tưởng.
C. Chặng đường từ năm 1965-1975:
_ Hoàn cảnh xã hội:
Vào lúc nước ta bước vào giai đoạn quyết liệt.
_ Chủ đề: Ca ngợi tinh thần yêu nước và chủ nghĩa anh hùng CM.
_ Thể loại:
+ Văn xuôi:
. Miền Nam: những tác phẩm truyện. kí viết trong máu lửa của chiến tranh.
. Miền Bắc: truyện, kí phát triển mạnh.
+ Thơ: Có tính triết lí, chính luận. Nhiều tập thơ ra đời, đội ngũ sáng tác có nhiều thế hệ nối tiếp nhau.
+ Kịch: Tập trung để phản ánh cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
2. Đặc điểm cơ bản của văn học VN từ năm 1945-1975:
A. Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng hóa, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước:
_ Khuynh hướng, tư tưởng chủ đạo của nền văn học mới: là tư tưởng CM. Văn học trước hết phải là một thứ vũ khí phục vụ sự nghiệp CM.
_ Quá trình vận động phát triển của nền văn học mới ăn nhịp với từng chặng đường lịch sử của lịch sử, theo sát từng nhiệm vụ chính trị của đất nước.
=> Văn học giai đoạn này như một tấm gương phản chiếu những vấn đề lớn lao, trọng đại của đất nước và CM.
B. Nền văn học hướng về đại chúng:
_ Đại chúng là đối tượng phản ánh và đối tượng phục vụ, vừa là người cung cấp, bổ sung lực lượng sáng tác cho văn học.
_ Quan tâm đến đời sống của nhân dân lao động, với nỗi bất hạnh và niềm vui của người lao động nghèo...
_ Hình thành quan niệm mới về đất nước: Đất nước của nhân dân.
_ Nội dung ngắn gọn, dễ hiểu.
_ Chủ đề rõ ràng
_ Hình thức nghệ thuật quen thuộc
_ Ngôn ngữ bình dị, trong sáng.
C. Nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.